menisküs yırtığı

Sophie Matzik, sağlık ekibi için serbest çalışan bir yazardır.

houseofgoldhealthproducts uzmanları hakkında daha fazla bilgi Tüm içeriği tıp gazetecileri tarafından kontrol edilir.

Menisküs yırtığı (menisküs hasarı), menisküsün - dizdeki "amortisör" yaralanmasıdır. Egzersiz sırasında yapılan yanlış egzersiz veya yaşa bağlı aşınma ve yıpranma, diz eklemindeki halka şeklindeki fiber kıkırdakta çatlaklara neden olur. Menisküs yırtılmasının neden olduğu hasarın boyutuna bağlı olarak, farklı tedavi seçenekleri vardır - ancak her menisküs hasarının tedavi edilmesi gerekmez. Menisküs yırtığı hakkında bilmeniz gereken her şeyi buradan okuyun.

Bu hastalık için ICD kodları: ICD kodları, tıbbi teşhisler için uluslararası kabul görmüş kodlardır. Örneğin, doktor mektuplarında veya iş göremezlik belgelerinde bulunabilirler. S83M23

Menisküs yırtığı: açıklama

Menisküs (Gr. Mēnískos = ay şeklindeki gövde), dizin yan tarafında, uyluk ve alt bacak kemikleri arasında uzanan halka şeklindeki iki kıkırdaktır. Amortisör görevi görürler, yani temas alanını arttırırlar ve kemikler arasındaki sürtünmeyi azaltırlar. Menisküs böylece diz ekleminde pürüzsüz, ağrısız hareket sağlar. En azından dokuda yırtık olmadığı sürece menisküs yırtıkları denir.

Diz ekleminde iç ve dış menisküs ayrımı yapılır. İç menisküs (medial menisküs) hilal şeklindedir ve iç bağa (lig. Collaterale mediale) sıkıca bağlı olduğu için nispeten hareketsizdir. Sonuç: Çok iyi etki eden kuvvetlerden kaçamaz ve bu nedenle daha kolay yırtılır. Bunun aksine, dış menisküs (lateral menisküs) yaklaşık olarak yuvarlak bir şekle sahiptir ve çevre dokuya daha az kuvvetle bağlıdır. Bu, kuvvet uygulandığında ona daha fazla hareket özgürlüğü verir ve menisküs yırtıkları daha az görülür.

Tipik olarak, menisküs yaralanmaları, örneğin kayak veya futbol gibi sporlarda, öncelikle bükülme ve düşme yaralanmalarında (travmatik) meydana gelir. Menisküs yırtığı ayrıca, örneğin kiremitçiler gibi ağırlıklı olarak çömelme aktivitesi olan bazı meslek gruplarında, yaşa bağlı aşınma ve yıpranma veya diz ekleminin kronik aşırı gerilmesi ile ortaya çıkar.

Menisküs yırtığı dokuyu herhangi bir yöne çekebilir. Tedavi seçiminde yırtığın şeklinin yanı sıra yırtığın menisküs içinde bulunduğu nokta da belirleyicidir. Kan dolaşımının iyi olduğu dış bölgede genellikle bir dikiş mümkündür, menisküsün yaralı kısmının ise genellikle kan dolaşımının zayıf olduğu iç bölgede çıkarılması gerekir.

Menisküs yırtığı nispeten yaygındır ve 10.000 kişiden yaklaşık 160'ını etkiler.Her menisküs hasarında akut rahatsızlık veya ağrı oluşmaz. Çatlağın boyutuna ve derecesine bağlı olarak, etkilenenleri farklı derecelerde engelleyen farklı semptomlar ortaya çıkabilir. Menisküs yırtığı tedavisi şuna dayanır: Menisküs yırtığı hiç veya çok küçük kısıtlamaların olmadığı durumlarda konservatif olarak (ameliyatsız) tedavi edilir. Ağır vakalarda cerrahi tedavi veya yapay menisküs gerekli olabilir.

Menisküs yırtığı: belirtiler

Menisküs yırtılmasının tipik belirtileri hakkında bilmeniz gereken her şeyi Menisküs yırtığı - Belirtiler makalesinde okuyabilirsiniz.

Menisküs yırtığı: nedenleri ve risk faktörleri

Menisküs yırtığının çeşitli nedenleri olabilir. Tüm menisküs yaralanmalarının yaklaşık yarısı, kıkırdak dokusunun gerilemesinden (dejenerasyondan) kaynaklanır. Diğer yarısı, genellikle menisküs zaten hasar gördüğünde, akut yaralanmalardan kaynaklanır.

dejenerasyon

Menisküs dejenerasyonu, kıkırdak disklerin yapıldığı fibröz kıkırdağın artan yapısal zayıflığıdır. Aşınma ve yıpranma nedeniyle, menisküs kuvvetin etkilerine karşı daha az dirençlidir, bu nedenle menisküs yırtılması meydana gelebilir. Belli bir yaştan sonra bu tür kıkırdak aşınması oldukça normaldir. Bununla birlikte, dizlerin artan strese maruz kaldığı bazı meslek grupları, daha yüksek menisküs yırtığı riskine maruz kalmaktadır. Buna sporcular, inşaat işçileri, bahçıvanlar ve kiremitçiler dahildir.

yaralanma

Güçlü bir dikey yük (örneğin düşük bir yükseklikten atlarken) menisküsleri iyi bir şekilde yastıklayabilir. Ancak kuvvet yan taraftan fibröz kıkırdak dokusuna etki ederse aşırı gerilir ve yırtılabilir. Menisküs yırtılmasının tipik tetikleyicileri, örneğin kayak yaparken veya futbol oynarken, bükülme ve düşme yaralanmalarıdır. Bu tür kazalarda ayağı bükerken vücudun ağırlığı menisküsü sabitler. Bu, özellikle menisküs zaten hasar görmüşse, menisküs yırtılmasına neden olabilir. Menisküs hasarı, günlük yaşamda, sadece "çömelme" sırasında da meydana gelebilir.

Tüm dizine uygulanan doğrudan kuvvet de menisküs yırtılmasına neden olabilir. Doktorlar daha sonra birincil travmatik menisküs yırtığı hakkında konuşurlar. Örneğin, çok yüksekten düşerseniz dizler, bitişik kemikler ve menisküsler zarar görebilir.

Çok nadir durumlarda, şekildeki genetik değişikliklerden dolayı menisküs yırtığı oluşur. Bunun bir örneği, bir veya her iki menisküsün her zamanki gibi halka şeklinde bir yapıya sahip olmadığı, bunun yerine düz bir disk olduğu sözde disk menisküsüdür. Bu, her harekette giderek daha fazla vurgulanır ve bu nedenle daha hızlı yıpranır.

Menisküs yırtığı: muayeneler ve tanı

Menisküs yırtığından şüpheleniyorsanız iletişim kuracağınız doğru kişi, genel pratisyeniniz veya ortopedi uzmanınızdır. Her menisküs yırtığı mutlaka etkilenen kişiyi ciddi şekilde etkileyen semptomlara neden olmaz. Çoğu durumda, küçük çatlaklar fark edilmez ve kendi kendine büyür.

Doktor ziyareti genellikle mevcut semptomlarınızı ve önceki hastalıklarınızı doktora anlatmakla başlar (anamnez). Doktorun olası soruları şunları içerebilir:

• Ağrın var mı? Varsa tam olarak nerede ve hangi hareketlerle meydana gelmektedir?
• Ne zamandan beri bu şikayetleriniz var?
• Çok fazla spor yapıyor musunuz veya dizinize olağanüstü bir baskı uyguladığınız bir olayı hatırlıyor musunuz?
• Dizlerinize özellikle ağır yük bindiren bir işiniz mi var?
• Daha önce diz ameliyatı geçirdiniz mi?

Fiziksel inceleme

Anamnezden sonra fizik muayene yapılır. Menisküs yırtığı şüphesi varsa, hangi menisküsün yaralanabileceğini belirlemek için çeşitli testler (menisküs testleri) mevcuttur. Steinmann, Apley-Grinding, Böhler, McMurray ve Payr testlerinde doktor alt ve üst uylukları hareket ettirir. Bunu yaparken de iç veya dış menisküs yükler. Hangi pozisyonun ağrıdığına bağlı olarak, doktor hasarın yerini belirleyebilir. İç menisküs, dış menisküsten önemli ölçüde daha sık hasar görür. Menisküs ağrısı meydana gelirse, şüphelenilen “menisküs yırtığı” teşhisi, ileri tetkiklerle doğrulanır.

Fizik muayene sırasında, doktor ayrıca bir eklem efüzyonunun oluşup oluşmadığını ("dans eden patella"), diz eklemi boşluğunun palpasyonunun ağrılı olup olmadığını ve bacağın uzatılması sırasında problemlerin ortaya çıkıp çıkmadığını kontrol eder ("sepet sapı yırtılması için tipik olan gerilme inhibisyonu". ", aşağıya bakınız)

Sonraki araştırmalar

Menisküs yırtığı: MRI
Menisküs yırtığı şüphesi olduğunda manyetik rezonans görüntüleme (MRI) en önemli incelemedir. Dizlerin yumuşak dokusu (bağlar, menisküsler, kaslar vb.) kesitsel bir görüntüde yüksek çözünürlükte görüntülenir. Sağlıklı bir menisküs, MRI'da katı siyah bir yapı olarak ortaya çıkar. Kıkırdak aşınırsa görüntüde daha açık renkli noktalar, çatlak varsa daha net bir ışık şeridi görülebilir. Bir MRI ile, hasarın boyutunu ve tam menisküs yaralanmasının yerini daha iyi değerlendirebilirsiniz.

Menisküs yırtığı: artroskopi
Artroskopide (eklem aynalama), diz yapılarına daha yakından bakmak için diz eklemine küçük bir kamera yerleştirilir. Bunu yapmak için, lokal anestezi altında, çubuk şeklindeki bir aletin diz içine itildiği küçük bir kesi yapılır. Bu çubuğa bir ışık kaynağı ve kamera takılır ve bu çubuğa diz ekleminden gelen görüntüleri canlı olarak monitöre iletir. Başka bir insizyondan küçük bir kanca yerleştirilebilir, böylece dizdeki menisküs ve bağların durumu ve işlevselliği test edilebilir.

Artroskopinin MRG'ye göre avantajı, artroskopi ile menisküs hasarının aynı prosedürde hemen tedavi edilebilmesidir. Ayrıca özellikle sepet sapı yırtılması durumunda menisküsün kopmuş kısımları eklem aralığından hemen uzaklaştırılabilir.

Menisküs yırtığının farklı formlarının farklılaşması
Menisküsün nerede yaralandığını belirlemek için bir MRI veya artroskopi kullanılabilir. Terapi ayrıca yırtığın yeri ve seyrine de bağlıdır. Aşağıdaki menisküs yırtığı türleri arasında bir ayrım yapılır:

• Boyuna yırtık: Yırtık, menisküs kıkırdağının liflerine paraleldir.
• Sepet sapı yırtılması: Menisküsün tam anlamıyla uzunlamasına bir yırtıkla ayrıldığı uzunlamasına yırtılmanın özel şekli. Çoğu zaman çok acı verici.
• Radyal yırtık (enine yırtık): Yırtık, menisküs kıkırdağının liflerine diktir.
• Flep yırtığı (dil yırtığı): Yırtık menisküsün iç bölgesinde başlar ve buradan dış bölgeye kadar uzanır. Genellikle önceki dejeneratif hasar nedeniyle.
• Yatay yırtık: Yırtık menisküsün ortasında bulunur ve onu bir balığın ağzı gibi üst ve alt "dudak" olarak ayırır.
• Karmaşık yırtık: farklı menisküs yırtık şekillerinin kombinasyonu.

Tamamlayıcı muayeneler:

röntgen muayenesi
Bir röntgen muayenesi esas olarak kemiklerdeki değişiklikleri ortaya çıkarır. Dizde eklem aşınması (osteoartrit) veya kemiklerde hasar olduğundan şüphelenen kişiler için faydalıdır. Röntgen muayenesi genellikle her zaman bir düşme veya ardından ağrılı bir yaralanmadan sonra yapılır.

ultrason muayenesi
Bir ultrason muayenesi (sonografi), dizini menisküs çevresinde sabit tutan bağların da hasar görüp görmediğini belirleyebilir. Ultrason kullanılarak diz eklemi efüzyonu da tespit edilebilir. Ultrason muayenesi standart bir muayene değildir ve sadece semptomlara bağlı olarak menisküs dışında daha fazla hasar şüphesi varsa gerçekleştirilir.

Menisküs yırtığı: tedavi

Menisküs yırtığı tedavisi, yırtığın boyutuna ve mevcut ağrıya bağlıdır. Genel bir kural olarak, kendi kendine tedavi ("ilk yardım") ideal olarak bir kazadan hemen sonra ve bir menisküs yırtılmasından şüpheleniliyorsa yapılmalıdır. Bu sayede hasarın boyutu ve ağrı minimumda tutulur. Semptomlar devam ederse, her durumda tıbbi bir değerlendirme ve tedavi önerilir.

Tedavi için belirleyici faktör sadece yırtığın şekli değil, her şeyden önce bu yırtığın menisküsün iç veya dış bölgesinde yer alıp almadığıdır. Dış bölge (-> cilde doğru) kanla iyi beslenirken, iç bölge (-> dizin ortasına doğru) neredeyse hiç kan sağlamaz. Dış bölgedeki menisküs hasarı bu nedenle genellikle dikiş atılabilir çünkü dikişin iyileşme şansı vardır. İç bölgede menisküs yaralanması durumunda ise hasarın iyileşme şansı yoktur, bu nedenle menisküsün yaralı kısmının cerrahi olarak çıkarılması gerekir.

İlk yardım

Egzersiz sırasında veya bir gezi sırasında menisküs yırtığı oluşursa, örneğin buz paketleri veya soğuk su ile kompres ile dizinizi hemen soğutmanız gerekir. Buzu doğrudan cilt üzerine koymayın, yumuşak bir beze sarın. Bacağınızı kaldırın ve mümkün olduğunca az hareket ettirin. Bu önlemler dizdeki şişliği azaltır. Ağrınız varsa, ilk tedaviden sonra mutlaka bir doktora danışmalısınız. Menisküs yırtığına ek olarak, çapraz bağların, yan bağların, dizkapağının vb. yaralanmaları da ağrıdan sorumlu olabilir.

konservatif tedavi

Her menisküs hasarı için ameliyat gerekli değildir. Kanla iyi beslenen menisküsün dış bölgesindeki küçük yırtıklar genellikle ameliyatsız tedavi edilebilir. Kemikte gerileme (dejenerasyon) veya dizde önemli eklem aşınması (osteoartrit) kanıtı varsa, konservatif (cerrahi olmayan) tedavi de bir seçenektir. Konservatif terapi şunlardan oluşur:

• Ağrı kesici
• Eklem boşluğuna iltihap önleyici maddelerin (kortizon gibi) enjeksiyonu
• soğutma
• Koruma
• Kas geliştirme ile fizyoterapötik egzersizler

Tedavinin başarılı olup olmadığı, hasarın boyutuna, dizde daha önce herhangi bir hasar olup olmadığına ve günlük yaşamdaki bireysel stres gereksinimlerine bağlıdır. Belirsiz durumlarda konservatif tedavi ile tedavi denenebilir ve başarısız olursa yine cerrahi tedavi yöntemi kullanılabilir.

Menisküs yırtığı ameliyatı

Menisküs rüptürü ameliyatı hakkında bilmeniz gereken her şeyi menisküs ameliyatı makalesinde okuyabilirsiniz.

Menisküs yırtığı: süre

Menisküs yırtığı süresi için genel bir prognoz, yırtığın boyutuna ve bireysel vakadaki hasarın boyutuna bağlı olduğundan, mümkün değildir. Ameliyattan sonra dizinize tekrar ağırlık vermeniz yaklaşık altı hafta sürer. Ancak en erken üç aylık bir dönemden sonra egzersize başlamalısınız. Konservatif tedavi mümkünse, iyileşme birkaç haftadan aylara kadar sürer.

Menisküs yırtığı: hastalık seyri ve prognoz

Her durumda, profesyonel bir menisküs yırtığının tedavi edilmesi mantıklıdır. En azından diz problemlerinin belirtilerini fark ettikten sonra, bir uzmana sebebini ve olası gelişmeyi netleştirmesi gerekir. Tedavi edilmeyen bir menisküs yırtığı zamanla büyüyebilir ve dizdeki diğer yapılara da (bağlar, eklem kıkırdağı) zarar verebilir.

Hastalığın çeşitliliği nedeniyle genel bir prognoz yapılamaz. Küçük hasar genellikle konservatif tedavi ve koruma ile kendi kendine iyileşir. Ancak özellikle sporcularda ve bazı meslek gruplarında dizlerdeki baskı o kadar fazladır ki menisküs yırtığı iyileştikten sonra herhangi bir zamanda tekrar menisküs hasarı meydana gelebilir.

Menisküs yırtığından sonra önce dizinize tekrar nazikçe ağırlık vermelisiniz. Doktorlar ve fizyoterapistler size diz çevresindeki kasları güçlendirecek ve menisküsleri yavaş yavaş tekrar zorlanmaya alıştıracak bazı egzersizler gösterebilir. Ameliyattan sonra, esneklik genellikle yaklaşık altı hafta sonra geri yüklenir ve küçük bir menisküs yırtığından sonra iyileşme daha hızlı gerçekleşebilir.

Aktif spora geri dönmeden önce her zaman bir doktordan kişisel tavsiye almalısınız. Ağır vakalarda, menisküs yırtılmasını veya daha fazla menisküs hasarını önlemek için futbol oynamak veya kayak yapmak gibi stresli sporlardan genellikle kaçınılmalıdır.

Etiketler:  anatomi hamilelik doğum seyahat ilacı