çıkık

Carola Felchner, tıp bölümünde serbest çalışan bir yazar ve sertifikalı bir eğitim ve beslenme danışmanıdır. 2015 yılında serbest gazeteci olmadan önce çeşitli uzmanlık dergilerinde ve çevrimiçi portallarda çalıştı. Stajına başlamadan önce Kempten ve Münih'te mütercim tercümanlık okudu.

houseofgoldhealthproducts uzmanları hakkında daha fazla bilgi Tüm içeriği tıp gazetecileri tarafından kontrol edilir.

Çıkık (çıkık) durumunda, eklemden bir kemik atlar. Tetikleyici genellikle bir düşme veya aşırı kuvvettir. Çıkık eklem bölgesinde şiddetli ağrı ve morluk vardır. Ayrıca vücudun çıkık kısmı (örneğin parmaklar, kol) artık düzgün bir şekilde hareket ettirilemez. Doktor genellikle eklemi manuel olarak ayarlayabilir (azaltabilir). Ancak bazen bunun için bir operasyon gereklidir. Ancak, tıbbi tedaviden önce ilk yardım gereklidir. Bir çıkık durumunda neler yapabileceğinizi, ilk etapta nasıl oluştuğunu ve hangi formların olduğunu buradan öğrenin.

Bu hastalık için ICD kodları: ICD kodları, tıbbi teşhisler için uluslararası kabul görmüş kodlardır. Örneğin, doktor mektuplarında veya iş göremezlik belgelerinde bulunabilirler. M22S73S83S53M24S43

Kısa bir bakış

Dislokasyon nedir? Bir kemiğin eklemden fırladığı çok ağrılı bir çıkık.
Hangi dislokasyonlar var? Ekleme göre sınıflandırma, örn. B. omuz, dirsek, diz, parmak, kalça çıkığı. Ek olarak, kuvvetle çıkık (travmatik çıkık), kuvvet uygulanmayan genel olarak dengesiz bir eklemle (alışılmış veya spontan çıkık) veya yalnızca kemiklerin ve eklemlerin kısmen kaymasıyla (subluksasyon)
Çıkık durumunda ne yapılmalı? Eklemi hareketsiz hale getirin, soğutun, etkilenen kişiyi sakinleştirin ve doktora götürün

Dikkat!

Çıkık bir eklemi asla kendiniz düzeltmeye çalışmayın! Sinirleri, kan damarlarını veya bağları sıkıştırabilir veya koparabilirsiniz! Ayarlamayı bir doktora bırakın.
Çıkık bir eklemi soğutmak için, buz küplerini veya soğutma paketlerini asla doğrudan cilt üzerine koymayın, her zaman aralarında en az bir kat kumaş var. Aksi takdirde yerel donma meydana gelebilir.
Konjenital veya edinilmiş bağ dokusu zayıflığı olan herkes, özellikle çıkığa eğilimlidir.

Dislokasyon: bu nedir?

"Çıkık", çıkığın tıbbi adıdır. Eklem başı - normalde eklem yuvasında bulunan kemik - ondan dışarı fırlar. İki eklem bileşeni birbiriyle teması kaybeder.

Bu özellikle çok esnek eklemlerde kolayca olur: Genellikle, kasları ve bağları bağlamak eklemi stabilize eder. Bu yapılar hasar görürse veya aşırı gerilirse, örneğin dikkatsiz, sarsıntılı bir hareket veya düşme genellikle yeterlidir - eklem başı yuvadan dışarı fırlar.

Böyle bir çıkık çok acı vericidir. Ve bir kemik yuvadan ne kadar sık dışarı fırlarsa, çevreleyen yapılar "aşındığı" için tekrar olması o kadar kolay olur.

Hangi dislokasyonlar var?

Farklı çıkık türleri vardır - hangi eklemin yerinden çıktığına, çıkığın nasıl oluştuğuna veya ne kadar şiddetli olduğuna bağlı olarak. Örnekler:

Omuz eklemi çıkığı

Omuz eklemi insanlarda en esnek eklemdir. En sık tüm eklemlerin çıkığından etkilenir. Omuzun eklem çıkığı için ilk yardım nasıl sağlanır, omuz çıkığı makalesini okuyun.

Dirsek çıkığı

Çıkık bir dirsek, yaklaşık yüzde 20'yi oluşturan ikinci en yaygın eklem çıkığı şeklidir. Uzanmış kol üzerine düşmekten kaynaklanır. Böyle bir dirsek çıkığına genellikle yırtık bağlar, kırık kemikler veya sinir yaralanmaları gibi diğer yaralanmalar eşlik eder.

patellar lüks

Diz kapağı (patella) da kayar yatağından dışarı fırlayabilir. Bu, örneğin egzersiz yaparken en sık genç kadınlarda olur. Böyle bir yaralanma için hangi ilk yardım önlemlerinin önerildiğini ve doktor tarafından yapılan tedavinin nasıl göründüğünü Patellar luksasyon makalesinde öğrenebilirsiniz.

Parmak çıkığı

Uzanmış bir parmağa karşı şiddetli bir şekilde voleybol veya basketbol oynarken, bir parmak ekleminin normal konumundan kayması kolaydır. Böyle bir çıkık parmakla kesinlikle doktora gitmelisiniz! Bunun neden böyle olduğunu ve böyle bir yaralanma durumunda ilk yardımın nasıl doğru şekilde sağlanacağını makale parmak çıkığı makalesinde okuyabilirsiniz.

travmatik çıkık

Doktorlar, doğrudan veya dolaylı kuvvet uygulanması sonucu (örneğin bir kaza veya düşme durumunda) bir eklem yerinden çıktığında bundan bahseder. Kuvvetin ani güçlü etkisi, eklem yüzeylerini birbirinden ayrılacak şekilde kaydırabilir.

alışılmış çıkık

Alışılmış çıkık, konjenital veya edinilmiş eklem instabilitesine (örneğin, çok gevşek bağlar nedeniyle) dayanır. Minimum miktarda stres genellikle yeterlidir ve etkilenen eklem yerinden çıkar. Herhangi bir kuvvetin olmadığı bir çıkık da kendiliğinden çıkık olarak adlandırılır.

Alışılmış çıkıklar genellikle travmatik olanlardan daha az ağrılıdır çünkü bağlar ve kaslar zaten aşırı gerilir.

patolojik çıkık

Kapsülün aşırı gerilmesi ile kronik eklem hasarı veya eklem iltihabı sonucu ortaya çıkar. Eklem tahrip olursa veya kas felci sonucu patolojik bir çıkık da oluşabilir.

konjenital çıkık

Bazı çocuklar çıkık bir eklemle doğarlar veya doğumdan itibaren tekrar tekrar eklem yerinden çıkma eğilimi gösterirler. Her iki durumda da neden, etkilenen eklemin malformasyonudur (displazi). Kalça displazisi durumunda, örneğin, uyluk kemikleri asetabulumdan dışarı atlamaya devam eder.

çıkık kırığı

Bazen yerinden çıktığında, eklemde yer alan kemiklerden biri tamamen kırılır veya küçük bir kemik parçası kırılır. Sonra doktorlar çıkık kırığından (burkulma kırığı) bahseder. Bu risk, örneğin, eklem üzerine etki eden yüksek kuvvetlerin (travmatik çıkık) olduğu düşmelerde ortaya çıkar.

subluksasyon

Çıkık durumunda eklemi oluşturan kemik uçları tamamen yer değiştirir. Öte yandan, eklem yüzeyleri sadece kısmen ayrılıyorsa, bir subluksasyon vardır. Bu ve Chassaignac paralizisinin özel durumu hakkında en önemli bilgileri Subluksasyon makalesinden okuyabilirsiniz.

Yaşlı insanlar, gençlerden daha fazla bükülmeye eğilimlidir. Çünkü tendonlar, bağlar ve kemikler yaşla birlikte yıpranır ve bu da eklemleri daha dengesiz hale getirir. Prensip olarak, genç erkekler daha riskli sporlar yaptıkları için eklemlerini kadınlardan daha sık çıkarma eğilimindedir.

Çocuklarda çıkık

7 yaşın altındaki çocuklar nadiren çıkıktan muzdariptir. Kemikleriniz daha da esnektir ve şiddet durumunda daha kolay kaçabilir. Dirsek çıkığının özel bir şekli olan Chassaignac felci neredeyse sadece çocuklarda görülür. Bu eksik çıkık (subluksasyon), bir çocuk kol tarafından sarsıldığında ortaya çıkar. Bununla ilgili daha fazla bilgiyi Subluksasyon makalesinde okuyabilirsiniz.

Dislokasyon: ne yapmalı

İmmobilizasyon: Öncelikle çıkık eklemi bir sargı veya bandajla hareketsiz hale getirmelisiniz. Kol burkulursa, kişiden tutmasını isteyebilirsiniz. Ek olarak, kol ve gövde arasına bir minderi dikkatlice sıkıştırarak kolu sabitleyebilirsiniz.
Soğutma: Çıkık durumunda, etkilenen bölge genellikle hızla şişer. Ayrıca şiddetli ağrı vardır. Hem şişlik hem de ağrı soğutma ile giderilebilir. Örneğin, buz küpleri veya soğuk bir paket koyabilirsiniz.

Çıkık: Riskler

Çıkık genellikle çok ağrılıdır. Kemiklerin uçları birbirinden ayrıldığında damarlar, sinirler ve kaslar zarar görebilir. Ağrının yoğun olması nedeniyle hasta genellikle rahatlatıcı bir duruş alır. Örneğin, omuz çıkığı varsa, etkilenen kolu içgüdüsel olarak gövdeye doğru bastırabilir.

Ayrıca vücudun etkilenen kısmının aniden çok az hareket ettirilebilmesi veya hiç hareket ettirilmemesi de tipik bir çıkıktır (örneğin, parmak çıkığı durumunda parmak veya omuz çıkığı durumunda kol).

Çıkık sırasında sinirler yaralanmışsa, beslendiği bölgede parestezi oluşabilir. Omuz çıkığı durumunda bu, parmaklarda karıncalanma veya tüylenme hissi olabilir.

Çıkık: ne zaman doktora görünmeli?

Çıkık her zaman tıbbi bir acil durumdur ve genellikle hastanede tedavi edilir. Bu nedenle, birisi eklem yerinden çıktıysa, her zaman bir doktora görünmeniz önerilir. İlk yardım görevlisi olarak hastayı hemen bir doktora veya hastaneye götürmeli veya ambulansı aramalısınız.

Çıkık: tıbbi muayeneler

Doktor, daha sonraki fizik muayeneyi daha katlanılabilir kılmak için önce hastaya ağrı kesici ilaç verir. Bu muayene sırasında doktor, etkilenen eklemin kendisine ve pozisyonuna yakından bakar. Ayrıca, etkilenen vücut bölümünün kan dolaşımını, hareketliliğini ve uyaran algısını kontrol eder. Örneğin, çıkık bir omuz veya dirsek ekleminde el soluk veya hatta mavimsi görünüyorsa, muhtemelen bir damar yaralanmıştır. Hasta kolunu veya parmaklarını artık düzgün hareket ettiremiyorsa veya ilgili bölgelerde karıncalanma hissediyorsa, sinirler büyük olasılıkla yaralanmıştır.

Bir sonraki adımda, çıkık eklem röntgenlenir. Bu sayede doktor gerçekten tamamen yerinden çıkıp çıkmadığını ve kemiklerin de yaralanıp yaralanmadığını belirleyebilir. Bazen, ultrason görüntüsünde (özellikle çocuklarda) bir çıkık görülebilir.

Ancak yalnızca bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (manyetik rezonans görüntüleme, MRI) sırasında ortaya çıkan çıkıklar da vardır. Bu daha karmaşık prosedürler, bağ yırtılmaları gibi yumuşak dokuya eşlik eden yaralanmaları da ortaya çıkarır.

Nadir durumlarda, çıkık durumunda artroskopi gereklidir.

Dislokasyon: doktor tarafından tedavi

Eşlik eden bir yaralanma olmaksızın bir çıkık olması durumunda, doktor genellikle çıkık eklemi manuel olarak ayarlayabilir (azaltabilir). Çok acı verici olabilir. Bu nedenle hastaya önceden genellikle güçlü bir ağrı kesici veya kısa bir anestezi verilir. Bu aynı zamanda kas geriliminin daha sonra azalması avantajına da sahiptir. Bu, kemiği tekrar yuvaya yerleştirmeyi kolaylaştırır.

Redüksiyondan sonra, eklemin doğru pozisyonda olup olmadığını kontrol etmek için genellikle tekrar röntgen çekilir. Daha sonra özel bandajlar veya alçı atel yardımı ile bir süre hareketsiz hale getirilir.

Bazı çıkık vakalarında manuel düzeltme çalışmaz veya eşlik eden yaralanmalar (örn. sinir yaralanmaları veya kırık kemik) meydana gelir. Daha sonra bir operasyon gereklidir. Çıkıklar, yeniden çıkık riskini azaltmak için sıklıkla daha genç, fiziksel olarak aktif kişilerde ameliyat edilir. İşlem sırasında doktor aşırı gerilmiş kapsülü veya bağ aparatını sıkıştırabilir ve böylece eklemin daha fazla stabilitesini sağlayabilir.

Çıkığı önlemek

Stabil bir eklem kolayca yerinden oynamaz. Bu nedenle, bir eklem etrafında sabit bir tutma cihazı, çıkık riskini azaltabilir. Düzenli koordinasyon egzersizlerinin yanı sıra eklem yardımını stabilize eden kaslar için güçlendirme egzersizleri. Egzersiz yaparken uygun koruyucu ekipman travmatik çıkığı (veya diğer spor yaralanmalarını) önlemeye yardımcı olabilir.

Birisi daha sık çıkık geçiriyorsa (örneğin zayıf bir bağ dokusu nedeniyle), belirli aktivitelerden veya sporlardan vazgeçmek önerilebilir.

Etiketler: sağlıklı ayaklar ilaçlar terapiler